هواساز چیست؟
هواساز یا Air Handling Unit (AHU) ترکیبی از عناصر نصب شده در واحدهای بزرگ جعبه شکل است که تهویه مناسب برای تصفیه، تهویه مطبوع یا تجدید هوای داخلی ساختمان یا محلها را انجام میدهد. آنها معمولاً روی سقف ساختمانها نصب میشوند و از طریق مجاری، هوا برای رسیدن به هر یک از اتاقهای ساختمان مورد نظر، گردش مییابد.
کاربرد هواساز ها
یکی از ابزار های بسیار کاربردی و بدون جایگزین جهت تهویه مطبوع در طول سال دستگاه هواساز که با نام دیگر هوارسان نیز شناخته می شود، است.هوا ساز ها با توجه به محیط های مختلف و موارد استفاده تنوع بسیاری دارند که در ادامه ی این پست به آنها می پردازیم.هواساز ابزاریست که از آن، برای گرمایش و سرمایش، تازه سازی هوای محیط و فیلتراسیون استفاده می گردد. کارکرد هوا ساز ها بدین شکل است که هوا توسط فن به داخل هوا ساز مکیده شده و پس از تماس با سطح کویل، سرد یا گرم میشود. هوا پس از تبادل گرمایی با کویل به سمت بسترهای فیلتراسیون حرکت کرده و پس از تماس با آنها فیلتر شده و در آخر به فضای مورد تهویه فرستاده می شوند. علاوه بر تهویه مناسب فضای داخلی با هوای خارج هواساز کارهای زیر را انجام میدهد:
- فیلتر کردن و کنترل کیفیت هوایی که به داخل میرسد، به لطف فیلترهای تصفیه هوا و بسته به نگهداری این فیلترها، هوا تمیز خواهد بود.
- کنترل دمای هوا که سیستم تهویه هوا را در سرد یا گرم تنظیم میکند، به طوری که احساس گرما در فضای داخلی مطلوب است.
- تنظیم رطوبت نسبی برای راحتی بیشتر در محیط داخلی.
موارد استفاده هواساز ها و اجزای تشکیل دهنده
دستگاه هواساز برای محیطهایی که افراد زیادی در محیط محدودی رفت و آمد میکنند نیز کاربرد دارد. برای مثال برای هتلها، رستورانها، سالنهای اجتماعات، ادارات و... . همچنین برای فضاهایی که نیازهای بهداشتی بسیار بالایی دارند(هواساز هایژنیک) نیز گزینه مناسبی است؛ مانند آزمایشگاهها، اتاق عمل و... . میتوان از هواسازها برای تهویه مکانهایی که تهویه هوا توسط رادیاتورها یا گرمایش از کف تهیه میشود، استفاده کرد. در ادامه به اجزای تشکیل دهنده ی هواساز ها می پردازیم:
- ورودی هوا: واحدهای جابجایی هوا، هوا را از خارج جمع و در تمام اتاق تصفیه و توزیع میکنند و یا هوای داخلی را به گردش در میآورند.
- فیلتر: بسته به نیاز خلوص هوا، فیلتر اعمال شده دارای ذرات بیشتر یا کمتر است.فیلتر برای ویروسها، باکتریها، بوها و سایر آلایندههای هوا است.
- فن: این یک سیستم الکترومکانیکی است که هوا را برای بیرون بردن آن از هواساز به مجاری که هوارا در اتاق پخش میکنند تأمین میکند.
- مبدلهای حرارتی: دستگاههایی که دما را بین دو مایع انتقال میدهند، در این مورد بین هوا و مبرد، که به وسیله یک مانع جامد از هم جدا شدهاند.
- کویلهای خنک کننده: هوای عبوری از این قسمت خنک میشود. در این فرایند میتوان قطرات آب تولید کرد که به لطف جداکننده داخلی این قطرات آب داخل سینی میعانات جمعآوری میشوند.
- سایلنسرها: پوششهایی که میزان صدای دستگاه را به میزان قابل توجهی کاهش میدهند.
- پلنومها: فضاهای خالی که جریان هوا در آنها همگن است.
انواع هواساز ها
همانطور که می دانید دستگاه های هواساز یکی از پر مصرف ترین دستگاه در سیستم تهویه مطبوع می باشد، از سه بخش عمده محفظه اختلاط هوا، بسترهای فیلتراسیون و محفظه فن ساخته شده می باشد.هوای ورودی اکثر هواساز ها میتواند هم کاملاً هوای تازه بوده و هم بخشی هوای تازه و بخشی هوای برگشت باشد. هواساز ها جهت تهویه مطبوع مجتمعهای تجاری، تفریحی، ورزشی، فرهنگی، اداری، درمانی و … مورد استفاده قرار می گیرند.هواساز ها یا همان هوارسان ها بسته به عملکردی که دارند در انواع گوناگونی تولید میشوند، اما بطور کلی دستگاه های هوارسان را میتوان به سه دسته زیر تقسیمبندی کرد:
ایرواشر
این نوع از هواساز کویل سرمایشی ندارند و با کمک پاشش آب و عبور هوا از داخل آن و سرمایش تبخیری منجر به کاهش دمای محیط مدنظر می شوند.در هواساز ایرواشر تنها از یک فیلتراسیون استفاده می شود. بسته به نیاز های مشتری و محیطی که نیاز به تهویه دارد این نوع هواساز ها در سه مدل 4، 6 و 8 ارائه می شوند.از ایرواشر جهت تهویه مطبوع سالنهای تولید صنایع نساجی، فضای مساجد، سالنهای پرورش قارچ و … استفاده میشود.
هواساز هایژنیک
پیچیدهترین نوع هواساز، هواساز هایژنیک است. از هواسازهای هایژنیک جهت تهویه، فیلتراسیون، ایجاد فشار مثبت، کنترل دما و … فضای اتاقهای تمیز استفاده میشود.بیشترین بسترهای فیلتراسیون در هواسازهای هایژنیک مورد استفاده قرار میگیرد و نوع فن آن نیز پلاگ فن میباشد.عمده کنترلرهای ذکر شده در این نوع هواساز نصب میشوند. از هواسازهای هایژنیک در صنایع دارویی، نظامی، الکترونیکی و بیمارستانها، پژوهشگاهها و آزمایشگاهها استفاده میشود.بطور کلی هواساز (AHU) دستگاهی است که از آن جهت تهویه مطبوع تابستانی و زمستانی پروژههای صنعتی، مسکونی، تجاری، اداری، فرهنگی، ورزشی، مراکز درمانی و … استفاده میشود.هواساز با مکش هوا و فیلتراسیون و کاهش یا افزایش دمای آن شرایط مناسب جهت کاربری مورد نظر را ایجاد میکند.وظیفه تأمین آب گرم کویل گرمایشی با بویلر یا پکیج گرمایشی و تأمین سرمایش کویل سرمایشی با چیلر یا کندانسینگ یونیت است.
بازده انرژی هواساز
هدف نهایی یک دستگاه هواساز جابجایی هوا و بهرهوری انرژی است. با داشتن دستگاه هواساز استفاده از انرژی مورد نیاز در تهویه هوا کاهش مییابد، زیرا در مبدل، هوای داخلی و خارجی مخلوط میشود، بنابراین وقتی هوا به کویل میرسد کنتراست دما کمتر است، بنابراین مصرف انرژی کاهش مییابد. به علاوه با تنظیم دبی مورد نیاز به وسیله فنها میتوان مصرف آنها را کاهش داد.