طراحی سردخانه مواد غذایی از ساختمان تا موتورخانه
در طراحی سردخانه ها باید مسائلی چون روش بارگیری، عمل آوری و تکنولوژی آن، نگهداری کالا، مسیر حرکت وسایل حمل و نقل و استفاده از عناصر استاندارد ساختمانی چون پیها، سقفها و غیره را در نظر گرفت. سردخانههایی که ظرفیت آنها کمتر از 5000 تن باشد، معمولاً به صورت یک طبقه سردخانههایی که ظرفیت آنها بیشتر از 5000 تن باشد، به صورت چند طبقه ای ساخته میشود. ولی به سبب موقعیت مکانی، امکان دارد حتی سردخانه به ظرفیت 3000 تن نیز در دو طبقه یا بیشتر ساخته شود.
در صورت به کار بردن مصالح ساختمانی سنتی ، طول و عرض سالنها باید ضریبی از 6 متر باشد. در سردخانههای متوسط و بزرگ یک طبقهای حداکثر عرض 24 متر توصیه میشود. مربع مستطیلهای ساختمانی ( فاصله ستونها) 6×12 متر یا 6×18 متر است. برای سردخانههایی با ظرفیت کمتر از 600 تن، پبشنهاد میشود از مربع مستطیلهای ساختمانی 6×6 استفاده شود. ارتفاع اتاقها ( فاصله بین کف تا زیر سقف) برای سردخانههای یک طبقهای، بهتر است 6 متر یا بیشتر باشد برای ظرفیت کمتر از 600 تن، 4.8 متر و حداقل 3.6 متر پیشنهاد میشود. در سردخانههای چند طبقهای ارتفاع 4.8 الی 5.4 متر است.
در سردخانه باید سعی شود اتاقهایی که درجه حرارت آنها یکی و یا به هم نزدیک هستند در کنار هم قرار بگیرند. این امر باعث میشود که مصرف عایق حرارتی کمتر شده و انتقال حرارت و تلفات در لولهها کم شود. در مدار سردخانه نباید اتاقهای اداری و موتورخانه را قرار داد. این اتاقها در مجاورت هم و دورتر قرار میگیرند. حمل و نقل کالا در سردخانه ها حتیالمقدور باید در یک جهت باشد. یعنی از یک طرف بار تحویل سردخانه و در جهت مخالف آن برای مصرف تحویل شود. در طراحی باید مسایلی چون آتش نشانی، بهداشت و توسعه آتی را مورد توجه داشت. در هر سردخانه معمولاً یک سکو (تا ظرفیت 600 تن) و یا دو سکو برای تخلیه و بارگیری در نظر میگیرند که یکی کامیونی و دیگری قطار است. روی سکوها باید پوشیده باشد. حداقل ارتفاع (کف سکو تا پوشش) برای سکوی اتومبیل 1.2 متر و سکوی قطار 1.3 متر است. طول سکوی کامیونی 6 تا 12 متر و قطاری 7.5 متر است. برای اتصال سکوها در سردخانهی بزرگ معمولاً راهرو اتصال به عرض 3.5 متر در نظر میگیرند.
موتورخانه باید در طبقه اول و حداقل دارای دو در باشد که حداکثر فاصله را از هم داشته باشند و یک درب حتماً باید به هوای خارج ارتباط داشته باشد. ارتفاع موتورخانه از کف تا زیر سقف حداقل 4.2 متر است. وسایل تبادل حرارت مثل چگالندهها و منابع ذخیره مایع مبرد (رسیورها) با توجه به نوع سیستم، در هر طبقه میتوانند قرار گیرند و اتاقی که در این تأسیسات در آن قرار گرفتهاند، باید حتماً یک راه به موتورخانه و یک در به خارج داشته باشد و حداقل ارتفاع این اتاق 3.6 متر است.
در صورت لزوم وسایل تبادل حرارت میتوانند در موتورخانه قرار بگیرند. موتورخانه به محلی اطلاق میشود که کمپرسورها در آن قرار گرفته باشند. موتورها و وسایل را باید طوری نصب نمود که فاصله بین برآمدگیها حداقل 1 متر باشد و راهرو اصلی حداقل 1.5 متر عرض باشد. طول موتورخانه بستگی به تعداد وسایل و عرض آن حداکثر 12 متر است.
در کنار در ورودی در داخل و خارج، کلیدی برای خاموش کردن کمپرسورها و پمپ در مواقع اضطراری کار گذاشته میشود. درجه حرارت موتورخانه نباید کمتر از 12 درجه سانتیگراد باشد. موتورخانه باید حداقل مجهز به دو فن تهویه (اگزوزفن) با فاصله مناسب از هم باشد.