کنترل گاز‌های درون سردخانه

یکی از موثرترین عواملی که در کنار دمای کنترل شده، باعث کاهش شدت فرایند تنفس سلول و بالا بردن زمان ماندگاری می‌شود، غلظت گازهای اکسیژن، دی‌اکسید کربن و اتیلن است. در هوای معمولی، حدود 21% اکسیژن و 0.03% دی‌اکسید کربن وجود دارد بدیهی است که برای هر سیستم زنده‌ی هوازی کاهش غلظت اکسیژن و افزایش دی‌اکسید کربن منجر به کاهش سرعت و شدت تنفس می‌شود. در نگهداری میوه‌ها و سبزی‌ها نیز چنین حالتی وجود دارد. ضمن این‌ که فشار کم اکسیژن و برعکس آن، فشار بالای دی‌اکسید کربن، رشد میکروب‌های هوازی به ‌خصوص کپک‌ها را با مشکل روبرو خواهد نمود. از آنجا که مواد غذایی مختلف حساسیت‌های متفاوتی نسبت به تغییر غلظت گازهای تنفسی دارند، باید شرایط مناسب برای هر کدام از آنها تعیین و اعمال گردد.

اساسی‌ترین شرط برای تنظیم گازها در یک سردخانه، نفوذناپذیر بودن آن است به نحوی که توانایی کنترل غلظت گازها را داشته باشیم. میوه‌ها و سبزی‌ها با تنفس خود، اکسیژن محیط را مصرف می‌کنند،‌ گاز دی‌اکسیدکربن تولید می‌کنند. پس از گذشت چند روز، مقدار مقدار اکسیژن به اندازه‌ی کافی کاهش یافته، تراکم دی‌اکسیدکربن به وجود می‌آید. از آنجا که این شرایط می‌تواند منجر به خفگی میوه‌ها و سبزیجات شود، لازم است که با وارد کردن هوای تازه به مقدار تعیین شده یا خارج کردن گاز دی‌اکسیدکربن اضافی، اتمسفر را کنترل نماییم. گاهی اوقات در صورت نیاز می‌توان از ژنراتورهای ویژه‌ای برای تزریق اکسیژن استفاده نمود و کاهش شدید ایجاد شده را فوری جبران کرد. برای جذب  دی‌اکسیدکربن از انواع مواد جاذب در دستگاه‌های جذب کننده استفاده می‌شود. در عمل ثابت شده است که آب جاذب بسیار خوبی برای گاز دی‌اکسیدکربن است و عبور ساده‌ی هوای سردخانه از داخل مخازن آب و یا دوش آب، مقدار دی‌اکسیدکربن را در حد قابل قبولی کاهش می‌دهد. اما استفاده از برخی مواد شیمیایی بهره‌وری کار را افزایش داده، ابعاد این دستگاه‌های جاذب را به حداقل می‌رساند. رایج‌ترین این مواد آب آهک است که برای هر 100 کیلوگرم محصول در مدت 6 ماه نگهداری می‌توان از 1.5 کیلوگرم آهک برای جذب دی‌اکسیدکربن اضافی استفاده کرد. ترکیبات دیگری مثل محلول سود و پتاس نیز قادر به انجام این عمل هستند به نحوی که 3 لیتر محلول 5% سود برای هر تن محصول کافی است به شرطی که هر دو هفته یک بار از محلول تازه استفاده کنیم.

برای کاهش سریع اکسیژن محیط نیز روش‌های زیادی وجود دارد. یکی از این روش‌ها سوزاندن گاز پروپان یا گاز شهری است که در صورت افزایش دی‌اکسیدکربن می‌توان آن را به روش‌های ذکر شده کاهش داد. روش دیگر، تزریق گاز نیتروژن به داخل سردخانه است. با ایجاد خلأ نسبی در انبارها نیز می‌توان از غلظت اکسیژن محیط کاست که به این نوع انبارهای سرد "سردخانه‌های هیپوباریک" می‌گویند.

به طور کلی سردخانه‌های بزرگ و پیشرفته که براساس تنظیم غلظت گازها کار می‌کنند دارای لوازم اندازه‌گیری دقیق و خودکار برای تعیین غلظت گازها و به کار انداختن ژنراتورهای تولید کننده‌ی گاز در مواقع مورد نیاز هستند.