بیماری(عارضه) اسکالد سطحی در میوه سیب (Superficial or Common Scald)

اسکالد سطحی سیب (Superficial or Common Scald) یکی دیگر از مشکلاتی است که همواره مدت زمان نگهداری سیب در سردخانه ها را محدود کرده و سردخانه داران و مشتریان سردخانه ها را با مشکلات کاهش کیفیت سیب، کاهش بازارپسندی میوه و کاهش قیمت آن در بازار مواجه می کند. این عارضه در سیب های نگهداری شده در سردخانه رایج بوده، در بعضی از ارقام سیب با شدت بیشتری بروز می کند و خسارات مالی برای صاحبان کالا به بار می آورد.

این عارضه عمدتاً در طول مدت نگهداری در انبار بروز می کند و هیچ فاصله مشخصی بین بخش آسیب دیده و سالم وجود ندارد. معمولاً پوست سیب قهوه ای شده و بافت گوشتی میوه آسیب نمی بیند. عمدتاً وقتی سطح سیب را بررسی می کنید لکه های قهوه ای رنگ به صورت نامنظم و به رنگ های قهوه ای روشن تا تیره مشاهده می شود. این لکه ها در هر قسمتی از پوست می تواند ایجاد شود و از نظم خاصی پیروی نمی کند. این عارضه در سیب های قرمز عمدتاً در قسمت هایی از پوست سیب که کمرنگ تر بوده و بطور عمده بخش هایی از پوست سیب که پیش از برداشت میوه رو به درخت قرار داشته اند مشاهده می شود. در مورد ارقام سبز بطور تصادفی در سیب ها مشاهده شده و از نظم خاصی پیروی نمی کند. سیب هایی که زود برداشت شده اند و به اندازه کافی نرسیده و مراحل بلوغ را طی نکرده اند نسبت به سایر سیب ها به این عارضه حساسیت بیشتری نشان می دهند.

اسکالد سطحی اغلب بعد از اینکه سیب ها از سردخانه خارج می شوند گسترش یافته و مشاهده می شود؛ به جز مواردی که شدت عارضه زیاد بوده و در حین نگهداری در سردخانه نیز بروز کرده است.

اسکالد سطحی در دماهای بالاتر گسترش می یابد؛ بنابراین دمای محیط در هنگام سورت و بسته بندی می تواند سرعت بروز آن را افزایش دهد.

فاصله بازار مصرف تا سردخانه همچنین روش انتقال میوه به بازار مصرف نیز در میزان بروز این عارضه موثر است. انتقال میوه از سردخانه به بازار مصرف، در صورتی که در دمای پایین تری صورت بگیرد یا از کامیون های یخچالدار استفاده شود به مراتب کمتر از زمانی است که در دمای محیط انجام شود. رعایت این امر در خصوص مراکز مصرف دور از سردخانه به دلیل تاثیر بیشتر آن بر بروز عارضه اهمیت بیشتری دارد؛ چرا که انتقال با کامیون های فاقد یخچال منجر به این می شود که سیب دمای محیط را در مدت زمان بیشتری تحمل کند به تبع آن اسکالد در سطح سیب ها بروز می کند.

چگونه عارضه اسکالد را از سایر عوارض فیزیولوژیک تشخیص دهیم؟ 

سایر عوارض سطحی پوست که با قهوه ای شدن پوست همراه است؛ نظیر اسکالد نرم (Soft Scald) که در نتیجه پیری میوه و یا نگهداری در دمای پایین در سردخانه ایجاد می شود و یا آفتاب سوختگی با اسکالد سطحی سیب اشتباه گرفته می شود.

در اسکالد نرم که در شکل بالا نشان داده شده است، عمدتاً لکه های قهوه ای مجزا که اندکی فرورفته و نرم می باشد در سطح سیب مشاهده می شود. 

عارضه دیگری به نام آفتاب سوختگی نیز وجود دارد که با اسکالد سطحی اشتباه گرفته می شود. این عارضه نیز مانند اسکالد سطحی در انبار بروز کرده و گسترش می یابد.

سیب ها در زمان برداشت در معرض آفتاب سوختگی قرار می گیرند. میوه های که در ابتدا برداشت می شوند و در معرض آفتاب و گرما قرار داشته اند و همچنین میوه هایی که در مراحل بعدی برداشت، جمع آوری می شوند می توانند به این عارضه حساسیت نشان بدهند. این سیب ها که در معرض سایه قرار دارند بعد از برداشت اولیه سیب، در معرض آفتاب قرار گرفته و می توانند در طی نگهداری در انبار عوارض ناشی از آفتاب سوختگی را نشان دهند. لکه های سطحی پوست عمدتاً گرد بوده و در طی نگهداری بدتر نمی شوند.

عوامل مختلفی در بروز عارضه اسکالد سطحی شناسایی شده اند عبارتند از:

1. رقم: حساسیت ارقام مختلف سیب نسبت به این عارضه متفاوت است سیب رد دلیشس، گران اسمیت و گالا نسبت به سایر ارقام سیب حساسیت بیشتری نشان می دهند.

2. بلوغ: سیب هایی که مراحل بلوغ مطلوب برای برداشت و ذخیره سازی در سردخانه را طی نکرده اند به این عارضه حساسیت بیشتری نشان می دهند.

3. شرایط آب و هوایی قبل از برداشت: محققان شرایط آب و هوایی باغ  را به منظور پی بردن به وجود یا عدم وجود همبستگی با بروز عارضه اسکالد مورد بررسی قرار دادند بین دمای هوا و میزان بروز اسکالد در سیب ها رابطه مثبت وجود دارد. رابطه میان شرایط آب و هوایی و میزان بروز اسکالد در سیب را از اینجا بخوانید.

4. رنگ سیب: ارقامی از سیب که رنگ قرمز بخش بیشتری از سطح پوست را پوشانده است در مقایسه با ارقام راه راه (مانند Honeycrisp و Gala ) و چند رنگ (سیب هایی که رنگ های قرمز، زرد و سبز در آن مشاهده می شود) به اسکالد حساسیت کمتری نشان می دهند. قسمت های سبز رنگ پوست سیب نسبت به قسمت های قرمزرنگ سریعتر به اسکالد مبتلا می شوند.  میوه هایی که در بخش میانی درخت رشد کرده اند، نسبت به سایر سیب های همان درخت، به اسکالد حساسیت بیشتری نشان می دهند.

5. میزان مواد مغذی: وجود نیتروژن زیاد و کمبود کلسیم در میوه احتمال ابتلا به اسکالد را افزایش می دهد. همچنین وجود مقادیر بالای پتاسیم در سیب، ریسک ابتلا به اسکالد را افزایش می دهد.

6. اندازه: سیب های بزرگ نسبت به سیب های کوچکتر برای ابتلا به اسکالد مستعدتر هستند. اگرچه باید این را هم در نظر داشت که سیب های کوچکتری که مراحل بلوغ مطلوب را طی نکرده اند و در بخش های میانی درخت  قرار دارند نیز نسبت به این عارضه حساسیت زیادی نشان می دهند.

7.میزان رطوبت خاک: میوه باغ هایی که رطوبت کمتری دارند نسبت به سایر باغ ها به اسکالد حساسیت بیشتری نشان می دهند.

8.محلول پاشی: پاشیدن محلول Ethephon روی سیب های گرانی اسمیت منجر به کاهش بروز عارضه اسکالد در حین نگهداری می گردد اگر چه به اندازه محلول دی فنیل آمین اثربخش نبوده و محلول دی فنیل آمین اثربخشی بیشتری بر کاهش بروز عارضه اسکالد نشان داده است.

عوامل موثر در بروز عارضه اسکالد و راه های کاهش احتمال بروز آن:

1. باغ های مناطقی که در هنگام برداشت تفاوت دمای روز و شب زیاد است میزان بروز عارضه اسکالد کمتر است.

2. استفاده از کودهایی با کلسیم بیشتر و نیتروژن کمتر در کاهش بروز عارضه موثر است.

3. هرس مناسب درختان تا میوه بطور یکنواخت در سطح درخت رشد کند، احتمال ابتلا را به خصوص در بخش های میانی کاهش می دهد.

4. برداشت به موقع میوه: میوه باید مرحله بلوغ مطلوب رسیده باشد. از سیب های که به اندازه کافی مراحل بلوغ را طی نکرده و آماده برداشت نیستند پرهیز کنید.

5. دمای هوا در ماه پیش از برداشت: دمای هوا یک شاخص مهم و تاثیرگذار در میزان بروز عارضه اسکالد بوده و باید در نظر گرفته شود.

6. خنک کردن: سریع خنک کردن میوه می تواند احتمال ابتلا به این عارضه را کاهش دهد. پرهیز از نگهداری سیب پس از برداشت در باغ و استفاده از کامیون های یخچالدار ریسک بروز عارضه را کاهش می دهد.

7. استفاده از آنتی اکسیدان ها در صورت بروز عارضه

8. تهویه اتاق به حداکثر رسانده شود.

9. مدت زمان نگهداری در انبار کاهش داده شود.

برای کنترل عارضه اسکالد سطحی در سیب راهکارهای مختلف شیمیایی و غیرشیمیایی مورد بررسی قرار گرفته است.

تیمارهای شیمیایی پس از برداشت سیب برای کنترل عارضه اسکالد سطحی را از اینجا بخوانید. 

تیمارهای غیرشیمیایی پس از برداشت سیب برای کنترل عارضه اسکالد سطحی را از اینجا بخوانید.