گاز فریون 12 و مقایسه آن با آمونیاک

یکی دیگر از  سیال های مبرد، فریون 12 می باشد که گازی بی رنگ و سنگین و تقریبا بی بو و کم خطر و دمای جوش نرمال آن ۳۰- درجه سانتی گراد و فشار تقطیر آن ۱۰ تا ۱۲ اتمسفر صنعتی است و در محل هایی که هوای سنگین و خشک دارند ۱۳ تا ۱۵ اتمسفر صنعتی است با بازده برودتی و راندمان یکنواخت اندازه کمپرسور که با فریون ۱۲ کار می کند حدودا یک سوم کمپرسور های آمونیاک است، فریون ۱۲ دارای وزن مخصوص زیادی است و وزن مخصوص آن در حالت بخار اشباع خشک ۵ تا ۶ برابر وزن مخصوص آمونیاک می باشد و از اینرو افت فشار در سیرکولاسیون این سیال زیاد می باشد، برای کم کردن افت فشار،سرعت آن را کم می کنند به طوری که ۲ تا ۲.۵ مرتبه از سرعت گردش آمونیاک کمتر است، این امر باعث می شود که سطح مقطع سوپاپ مکش و همچنین قطر لوله ها زیاد گردد.

انحلال در روغن

فریون ۱۲ و روغن در هم حل می شوند و در نتیجه غلظت روغن سریع کم می شود، اما در دماهای پایین ۴۰ تا ۴۵ درجه سانتی گراد امکان جدا شدن روغن از فریون ۱۲ می باشد و از اینرو باید در سیستم های فریون ۱۲ یک سیستم برگشتی روغن از تبخیر کننده به کمپرسور در نظر گرفت، برای این منظور در تبخیر کننده ها لوله ای سیال مایع از بالا وارد شده و خروج بخار از پایین انجام می گیرد.

اثر بر فلزات و رسوبات

در صورت نبودن رطوبت فریون ۱۲ هیچ تاثیری در فلزات ندارند. در حالت مایع این سیال قادر است در سطح داخلی لوله رسوبات مختلف را شسته و اکثر مواد عالی و لاستیک را در خود حل کند، و از این‌رو واشرهای لاستیکی مخصوص در ماشین های مبرد مورد استفاده قرار می گیرد که فریون ۱۲ بر آن ها تاثیر نداشته باشد.

انحلال در آب

حل شدن آب در فریون ۱۲ ناچیز بوده و در دمای 70- درجه سانتی گراد ۰.۰۰۱ درصد و در دمای ۲۰ درجه سانتی گراد ۰.۰۰۳ درصد و در صفر درجه ۰.۰۰۶ درصد نسبت به وزن می باشد، حل نشدن فریون ۱۲ در آب باعث به وجود آمدن لوله های یخی شده و سطح مقطع عبور را کم می کند به خصوص در دستگاه انبساط دهنده.

صنایع شیمیایی دو نوع فریون ۱۲ تولید می نماید یکی برای سیستم های برودتی با کمپرسور مستقل و دیگری برای یخچال های خانگی، درصد آب در فریون ۱۲ برای کمپرسور های معمولی نباید بیش از ۰.۰۰۲۵ درصد و یخچال های خانگی بیش از ۰.۰۰۶ درصد باشد و قبل از پر کردن سیستم از فریون ۱۲ باید سیستم را شدیدا خشک نمود.

نشر فریون 12

فریون ۱۲ خیلی فرار است و از کوچکترین درزی عبور می کند، درزی که هوا یا آمونیاک در شرایط مساوی نمی توانند نفوذ نمایند، نفوذ یا نشر فریون ۱۲ را خیلی مشکل می توان تشخیص داد زیرا آن دارای بوی ضعیف می باشد و فقط موقعی قابل تشخیص است که درصد آن در هوا بیش از ۲۰ درصد باشد. به همین خاطر دقت بیشتری در ساخت کمپرسورهای فریون به خصوص قسمت اتصالات قبل از صادرات به بازار باید بشود. البته در حال حاضر به وسیله لامپ های مخصوص میتوان محل نشر فریون ۱۲ را پیدا نمود.

گاز فریون ۱۲ سنگین تر از هوا می باشد ، حدودا تا ۳.۵ برابر ، فریون ۱۲ مایع، عایق نیروی الکتریسیته می باشد.

مقایسه با آمونیاک

ضریب انتقال حرارتی فریون ۱۲ کمتر از آمونیاک بوده ولی قیمت آن خیلی بیشتر از آمونیاک می باشد، فریون ۱۲ معمولا در بالن های فولادی ۲۵ تا ۵۵ لیتری حمل می گردند.

برتری فریون ۱۲ نسبت به آمونیاک در این است که این گاز نسبتا خطرناک نیست و فقط وقتی بیش از ۳۰ درصد حجم هوا را اشغال نماید بخاطر عبور اکسیژن باعث از کار افتادن ارگانیزم بدن می شود. ( سردرد، بی حالی، گرفتگی تنفس و بی هوشی) .

فریون ۱۲ مشتعل نمی گردد و در صورت ترکیب با هوا نمی سوزد و منفجر نمی گردد ولی در درجه حرارت های بیش از ۴۰۰ درجه سانتی گراد (در تماس با سطوح داغ و یا شعله باز) تجزیه می شود به کلرورها و فلورورهای هیدروژن و کمی گاز مسموم کننده معروف به فوسگن، به همین خاطر در موتورخانه ها از کشیدن سیگار  و انتقال گرم کننده های الکتریکی جلوگیری می گردد، در صورتی که فریون ۱۲ تجزیه شده تنفس شود سرفه خشک به وجود می آورد، بخار فریون ۱۲ در طعم و رنگ مواد غذایی تاثیری ندارد .

کاربرد

موارد استفاده از فریون ۱۲ بیشتر در ماشین های مبرد است که دمای جوش بیش از 25- درجه سانتی گراد و دمای تقطیر حداکثر 70+ درجه سانتی گراد باشد، معمولا در یخچال ها و سردخانه کوچک می باشد.

فریون 12 جزء اولین گازهای مبردی بوده که در یخچال ها استفاده می شده، معمولا در یخچال هایی که حدودا 10 سال پیش تولید می شدند از این گاز استفاده می شده اما امروزه جایگزین های دیگری به جای آن استفاده می شود.