روش های مختلف برفک زدایی در اواپراتورها
پدیدهی برفک روی کویلهای اواپراتور هنگامی رخ میدهد که سطوح آنها در شرایط دمای زیر صفر درجه سانتیگراد قرار بگیرد و همچنین زمانی که زیر دمای نقطهی شبنم هوا کار میکنند. در واقع برفک از تبدیل مستقیم بخار موجود در هوای اطراف کویل به حالت جامد به وجود میآید. بنابراین بدیهی است که میزان تشکیل برفک با کاهش دمای اواپراتور افزایش پیدا خواهد کرد. وجود برفک موجب بروز دو اثر تعیین کننده ولی نامطلوب بر فرایند انجام گرفته در اواپراتور میشود؛ نخست اثر منفی است که بر انتقال حرارت میگذارد به صورتی که لایه برفک مانند یک عایق عمل کرده و باعث کاهش ضریب انتقال حرارت در کویلها خواهد شد. دومین اثر که جدیتر از اثر اول است، محدودیت در نرخ جریان هوا با کاهش سطح جریان هوای عبوری به واسطهی جمع شدن برفک روی کویلها است. این پدیده همچنین باعث افزایش افت فشار در عبور جریان هوا روی کویل خواهد شد.
در صنعت تبرید روشهای بسیار متنوعی برای برفک زدایی وجود دارد که در این پست به چند روش معمول اشاره میکنیم:
1- روش برفک زدایی فشار/دما
در این روش زمانی که لایهای از برفک بر سطح کویل ایجاد میشود، جریان کمپرسور سیستم تبرید به صورت خودکار قطع شده تا برفک به طور کامل ذوب شود و این جریان دوباره بعد از برفک زدایی وصل میگردد. این روش برای سیستمهای کوچک خانگی نظیر یخچال مناسب بوده و از آن نمیتوان برای سیستمهای تبرید بزرگ تجاری و صنعتی استفاده نمود. از آنجا که فرایند ذوب شدن برفک طولانی است، استفاده از این روش به خصوص سیستمهای بزرگ موجب فساد مواد غذایی میشود. به علاوه در این روش میتوان از یک دستگاه کنترل فشار یا ترموستات برای کنترل جریان کمپرسور، قطع و وصل آن استفاده کرد.
2- پاشش آب گرم
در این روش از پاشیدن آب گرم روی کویلها و لایهی برفک قرار گرفته روی آنها به منظور ذوب کردن و از بین بردن برفک استفاده میگردد.
3- استفاده از گاز داغ خروجی از کمپرسور
رایج ترین روش برفک زدایی، استفاده از گاز داغ خروجی از کمپرسور است. در این روش یک خط گاز داغ از خروجی کمپرسور به اواپراتور متصل میشود. در موقع برفک زدایی با باز شدن شیر سر راه این خط قسمتی از گاز داغ خروجی کمپرسور وارد اواپراتور شده و موجب ذوب شدن لایه برفک روی کویل اواپراتور میگردد. برفک ذوب شده درون سینی زیر اواپراتور ریخته و بعد به وسیله یک لوله شیب دار از داخل سینی به خارج سردخانه منتقل میشود.
4- بهره گیری از کویل الکتریکی در داخل اواپراتور
روش دیگری که برای برفک زدایی در اواپراتور استفاده میشود، به کار بردن کویل الکتریکی درون اواپراتور است که روشی سریع و آسان و در عین حال مستلزم مصرف برق زیاد است. در این روش کویل الکتریکی در درون سینی و لولههای تخلیهی برفک ذوب شده نیز استفاده میشود تا از یخ زدن دوبارهی آن جلوگیری گردد. این روش در سیستمهای تجاری کوچک بسیار متداولتر از سامانههای صنعتی بزرگ میباشد.
5- روش برفک زدایی چرخه معکوس
در این روش از اصول پمپ حرارتی استفاده میشود، به این صورت که در هنگام برفک زدایی، اواپراتور به جای کندانسور عمل کرده و برعکس کندانسور به جای اواپراتور کار کند. در نتیجه گاز داغ خروجی کمپرسور وارد اواپراتور شده، آن را گرم کرده و فرایند برفک زدایی را انجام میدهد.