رایانش ابری (cloud computing)

رایانش ابری یعنی ارائه خدمات گوناگون از طریق اینترنت. این منابع شامل ابزارها و برنامه‌هایی مانند ذخیره‌سازی داده‌ها، سرورها، پایگاه‌های داده، شبکه و نرم‌افزار می‌شوند. در سیستم مبتنی بر ابر به جای نگه داشتن فایل‌ها در یک دیسک سخت اختصاصی یا دستگاه ذخیره‌سازی محلی، داده‌ها در یک پایگاه داده از راه دور ذخیره می‌‍‌شوند. تا وقتی که یک دستگاه الکترونیکی به شبکه دسترسی داشته باشد، به اطلاعات و برنامه‌های نرم‌افزاری برای اجرای آن دسترسی دارد.

رایانش ابری به دلایلی مثل صرفه‌جویی در هزینه، افزایش بهره‌وری، سرعت و کارایی، عملکرد و امنیت، گزینه مورد علاقه مردم و مشاغل است.

درک رایانش ابری   

علت گذاشتن نام رایانش ابری این است که اطلاعات قابل دسترسی از راه دور در فضای مجازی (ابر) یافت می‌شوند. شرکت‌های ارائه دهنده خدمات ابری کاربران را قادر می‌سازد تا پرونده‌ها و برنامه‌ها را در سرورهای از راه دور ذخیره کرده و سپس از طریق اینترنت به کلیه داده‌ها دسترسی پیدا کنند. به عبارتی کاربر برای دسترسی به داده‌ها مجبور نیست در مکان خاصی حضور داشته باشد و به کاربر اجازه می‌دهد از راه دور کار کند.

رایانش ابری می‌تواند هم به صورت عمومی و هم به صورت خصوصی باشد. سرویس‌های ابری عمومی خدمات خود را با پرداخت هزینه از طریق اینترنت ارائه می‌دهند. از طرف دیگر سرویس‌های ابری خصوصی فقط به تعداد معینی از افراد خدمات ارائه می‌دهند. این سرویس‌ها سیستمی از شبکه‌ها هستند که خدمات میزبان را تأمین می‌کنند. یک گزینه ترکیبی نیز وجود دارد که عناصری از خدمات عمومی و خصوصی را باهم ترکیب می‌کند.

انواع سرویس‌های ابری

صرف نظر از نوع خدمات، خدمات رایانش ابری مجموعه‌ای از امکانات را در اختیار کاربران قرار می‌دهد از جمله:

• پست الکترونیک
• ذخیره‌سازی، تهیه نسخه پشتیبان و بازیابی اطلاعات
• ایجاد و آزمایش برنامه‌ها
• تجزیه و تحلیل داده‌ها
• پخش صوتی و تصویری
• تحویل نرم‌افزار در صورت تقاضا

با اینکه رایانش ابری یک سرویس نسبتاَ جدید است اما توسط سازمان‌های دولتی و حتی اشخاص منفرد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مدل‌های استقرار

ابرها انواع گوناگونی دارند که هر کدام با دیگری فرق دارد. ابرهای عمومی خدمات خود را بر روی سرورها و فضای ذخیره‌سازی در اینترنت ارائه می‌دهند. این شرکت‌ها توسط شرکت‌های شخص ثالث اداره می‌شوند که کلیه سخت‌افزارها، نرم‌افزارها و زیرساخت‌های عمومی را کنترل می‌کنند. مشتریان از طریق حساب‌هایی که تقریباَ برای هر کسی قابل دسترسی است به خدمات دسترسی پیدا می‌کنند.

ابرهای اختصاصی مختص مشتریان خاص، معمولاَ یک تجارت یا سازمان است. مرکز خدمات داده شرکت می‌تواند میزبان سرویس رایانش ابری باشد. بسیاری از خدمات محاسبات ابری خصوصی در یک شبکه خصوصی ارائه می‌شوند.

ابرهای ترکیبی ، همین طور که از نام آن پیداست، ترکیبی از خدمات عمومی و خصوصی است. این نوع مدل قابلیت انعطاف پذیری بیش‌تری به کاربر می‌دهد و به بهینه سازی زیرساخت و امنیت کاربر کمک می‌کند.

مزایای رایانش ابری

رایانش ابری فناوری فراتر از دسترسی به پرونده‌ها در چند دستگاه است. به لطف سرویس‌های رایانش ابری، کاربران می‌توانند ایمیل خود را بر روی هر رایانه بررسی کرده و حتی با استفاده از سرویس‌هایی مانند Dropbox و Google Drive پرونده‌ها را ذخیره کنند. خدمات رایانش ابری همچنین امکان پشتیبان گیری از موسیقی، فایل‌ها و عکس‌های خود را برای کاربران فراهم می‌کند تا اطمینان حاصل شود  که در صورت خرابی هارد دیسک، بلافاصله آن فایل‌ها در دسترس هستند.

این همچنین به مشاغل بزرگ امکان صرفه‌جویی عظیمی را می‌دهد. قبل از استفاده از رایانش ابری، شرکت ها باید به خرید، ساخت و نگهداری هزینه‌های فناوری و زیرساخت‌های مدیریت اطلاعات اقدام کنند. شرکت‌ها می‌توانند مراکز پرهزینه سرور و بخش‌های فناوری اطلاعات را برای اتصال سریع اینترنت، مبادله کنند.

ساختار ابری به افراد امکان می‌دهد تا فضای دخیره‌سازی رود میز کار یا لپ تاپ خود را دخیره کنند. همچنین به کاربران اجازه می‌دهد تا نرم‌افزار را سریعتر ارتقا دهند زیرا شرکت‌های تولید کننده نرم‌افزار می‌توانند محصولات خود را از طریق وب ارائه دهنده نه از طریق روش‌های ملموس‌تر از جمله دیسک‌ها یا فلش درایوها.

معایب ابر

با تمام سرعت، کارایی و نوآوری‌های همراه با رایانش ابری، طبیعتاَ خطراتی نیز وجود دارد.

مسئله‌ی امنیت همیشه یک چالش مهم برای رایانش ابری بوده است، مخصوصاَ زمانی که صحبت از سابقه پزشکی حساس و اطلاعات مالی باشد. در حالی که مقررات خدمات رایانش ابری را مجبور به تقویت اقدامات امنیتی و انطباق خود می‌کنند، اما این مسئله مداوم است. یک روش محافظت از اطلاعات رمزگذاری است اما مشکل اینجاست که با از بین رفتن کلید رمزگذاری داده‌ها از بین می‌روند.

سرورهایی که توسط شرکت‌های رایانش ابری نگهداری می‌شوند ممکن است درگیر مسائلی مثل قطع شدن برق، اشکالات داخلی و یا بلایای طبیعی شوند.

دنیای تجارت

وقتی نوبت به ارائه خدمات می‌رسد بازیگران بزرگ در حوزه محاسبات شرکتی عبارتند از:

• Google Cloud
• Web Amazon Services
• Microsoft Azure
• IBM cloud
• AliBaba Cloud