فریزرهای با بستر سیال

سیستم انجماد توسط هوای سرد شامل: 1- فریزر های با هوای ساکن و وزش هوا، 2- فریزرهای نواری – مارپیچی، 3- فریزرهای با بستر سیال  می باشد. فریزرهای با بستر سیال دارای نوار نقاله ای مشبکی هستند که ماده غذایی روی آن قرار می گیرد، این نوار از محفظه ای عبور می کند که از قسمت پایین آن جریانی از هوای سرد به طرف بالا می وزد، در اینجا درجه حرارت هوا 25- تا 35- درجه سانتی گراد و سرعت حرکت آن 2 تا 5 متر در ثانیه است و ضخامت ماده غذایی در روی نوار 2 تا 13 سانتی متر می باشد، سرعت جریان هوا به گونه ای است که کمی از نیروی ناشی از وزن تکه های ماده غذایی بیشتر بوده و از این نظر یک حالت سیلان یا شناور بودن را در سطح نوار برای این تکه ها ایجاد می کند، چنین حالتی باعث می شود که تمام تکه ها به طور یکنواخت یا یکسان در تماس با هوای سرد قرار گیرند و انجماد آن ها سریع تر انجام شود.

IQF

فریزر با بستر سیال برای آن دسته از مواد غذایی که به صورت تکه های کوچک و مجزا هستند (نظیر نخود سبز) بسیار مناسب می باشد، در چنین حالتی علاوه بر انتقال سریع حرارت، از چسبیدن تکه ها به یکدیگر در جریان انجماد که به کند شدن عمل انجماد می انجامد جلوگیری می شود. در واقع باید گفت که  در اینجا انجماد در مورد تکه های ماده غذایی به شکل انفرادی و جدا از یکدیگر (IQF) صورت می گیرد. با توجه به این ویژگی در سیستم انجماد با بستر سیال، استفاده از این سیستم برای انجماد مواد غذایی مایع یا خمیری شکل میسر نمی باشد.این فریزر ها می توانند تکه های مختلف غذا را به صورت جدا جدا منجمد کنند. به این معنا می باشد که دیگر مواد غذایی بعد از انجماد به شکل کلوخه ای به یکدیگرنمی چسبند و قطعه های غذایی که از هم جدا هستند، منجمد می شوند. این دستگاه با به کار گیری تکنیک سیال سازی، هر قطعه غذا را به طور جداگانه منجمد می نماید. یعنی ماده غذایی در هوای دارای سرعت و شدت زیاد معلق می شود که در نتیجه آن، انجماد محصولات غذایی در ۱۰ تا ۱۲ دقیقه انجام می شود. در غیر این صورت فرآیند خنکسازی و انجماد بین۳ تا ۴ ساعت طول می کشد. بنابراین در نتیجه، بیشتر خواص اصلی مواد غذایی حفظ خواهد شد.

به چه علت مواد غذایی را منجمد می کنیم؟

بازار مواد غذایی منجمد یکی از بزرگ ترین بخش در صنایع غذایی می باشد. رقابت قابل توجه بین صنایع غذایی منجمد و بخش های دیگر، مقادیر زیادی از مواد غذایی منجمد در کل دنیا مورد مصرف قرار می گیرند.

انجماد سازی مواد یکی از موثر ترین تکنیک ها برای نگهداری مواد غذایی در بلند مدت بدون از دست دادن ارزش های غذایی و خرابی است. منجمد سازی مواد غذایی از زمان های بسیار قدیم به طور گسترده برای حفظ مزه، ارزش و بافت غذایی محصولات کشاورزی در دوره های ذخیره سازی طولانی مدت استفاده می شود. این تکنیک نگهداری اثرات مفید دماهای پایین را در مواد غذایی فراهم می کند، مثل:

• جلوگیری از رشد میکروب ها 
• کاهش واکنش های شیمیایی مواد غذایی
• تاخیر در واکنش های متابولیک سلولی

فرآیند منجمد سازی به علت نیاز به کم ترین زمان پردازش، بهینه تر از روش کنسرو کردن و خشک کردن، برای نگهداری مواد غذایی تلقی می شود. در پایان سال 1800، کابینت های ذخیره سازی منجمد طراحی و تولید شد که از یخ و برف طبیعی برای نگهداری مواد غذایی در محیط های خارج از سردخانه استفاده می شد. با پیشرفت تکنولوژی، IQF به عنوان یک فناوری مناسب برای نگهداری مواد غذایی و سبزیجات برای طولانی مدت تکامل یافت. تکنولوژی منجمد سازی مواد غذایی طراوت محصولات را حفظ می کند، بدون ایجاد تغییرات زیادی در ویژگی های حسی و شیمیایی آن ها

انجماد آناناس با فریزر با بستر سیال(IQF)

در انواعی از فریزر با بستر سیال عمل انجماد در دو مرحله صورت می گیرد . در مرحله اول ماده غذایی به سرعت تا تشکیل یک پوشش یخی سرد می شود و در مرحله دوم در روی یک بستر دیگر در حالی که ماده غذایی با ضخامت بیشتر و حالت انباشته شده تری قرار می گیرد عمل انجماد آن کامل می گردد، تشکیل لایه یخی در مورد تکه های موادی که آمادگی چسبیدن به یکدیگر در آن ها وجود دارد بسیار سودمند است، به طور کلی به دلیل اینکه زمان لازم برای انجماد ماده غذایی در فریزرهایی با بستر سیال کوتاه بوده و انجماد در مدت چند دقیقه به شکل مورد نظر صورت می گیرد، بازده تولید زیاد و به 10000 کیلوگرم در ساعت می رسد در حالی که سیستم مربوطه فضای کمی را در محیط کارخانه اشغال می کند.در طرحی از سیستم انجماد با بستر سیال ، هوای سرد بدون آن که در ماده غذایی حالت سیلان ایجاد کند از قسمت پایین بر آن می وزد و عمل انجماد را انجام می دهد . چنین سیستمی می تواند در مورد تکه های بزرگ ماده غذایی (مثل تکه های بزرگ گوشت) به کار گرفته شود.با توجه به امکان از دست رفتن مقدار قابل توجهی از آب ماده غذایی به دلیل وجود سطح تماس زیاد آن با هوای سرد در سیستم بستر سیال، در نوعی از این سیستم، هوا پس از گذشتن از کویل های حاوی ماده سرمازا ، از میان ماده غذایی عبور می کند که با گرفتن مقداری از رطوبت آن همراه می باشد، از نظر صرفه جویی در مصرف انرژی سرمایی ، این هوا بار دیگر از روی کویل ها عبور داده می شود که رطوبت آن ممکن است در سطح کویل ها به صورت ذرات یخ در آید. اما در این سیستم وسیله ای در بالای کویل ها قرار دارد که با پاشیدن پروپیلن گلیکول  که ماده ای ضد یخ است ، بر روی کویل ها ذرات یخ تشکیل شده در روی آن ها را ذوب می کند و به این ترتیب همیشه کویل ها به صورت عاری از یخ بوده و عمل انجماد با حداکثر کارایی صورت می گیرد، در اینجا آب اضافه شده به پروپیلن گلیکول در یک تبخیر کننده جدا می شود و ماده مزبور مجددا مورد استفاده قرار می گیرد.

سیال سازی برای چه مواردی بکار می رود؟

کاربردهای سیال سازی در فرایند نگهداری مواد غذایی از مراحل انجماد و سرد کردن، خشک کردن، پف کردن، خشک کردن انجمادی، خشک کردن اسپری، طبقه بندی و بلانچ کردن و پخت و پز تشکیل شده است. این مراحل شامل انتقال جرم و مقدار گرما یکسان به مواد غذایی  می باشد که می تواند به سرعت از فرایند سیال شدن حاصل شود.

حالت سیال چیست؟

سیال شدن فرایندی مانند فرایند مایع سازی می باشد که در آن یک ماده دانه ای از از حالت جامد بودن استاتیک به حالت سیال مانند تغییر می یابد . ... هنگامی که مایع سیال می شود، بستری از ذرات جامد مانند یک مایع یا گاز رفتار خواهند کرد.

بستر سیال چگونه کار می کند؟

بسترهای سیال شده با متعادل سازی نیروهای گرانش رو به پایین وزن ذرات را با نیروهای رو به بالا ایجاد شده توسط جریان گاز بسیار عمل می کنند. فرایند سیال شدن یا تعلیق مایع را می توان در محدوده وسیعی از چگالی اندازه و حجم ذرات انجام داد.