طراحی پارامترهای صنعت خوراک دام
خوراک دام نقش بسزایی در صنعت فراوری مواد غذایی دارد زیرا باعث تولید اقتصادی محصولات با منشأ حیوانی در سراسر جهان می‌شود. از خوراک‌های موجود در انواع "صنعتی"، "فرمول"، "مخلوط"، یا "ترکیب" برای پرورش یا نگهداری حیوانات برای غذا، فیبر و یا سایر محصولات در دامنه وسیعی از شرایط کشاورزی استفاده می‌شود. حدود 8000 کارخانه تولید خوراک در سرتاسر جهان وجود دارد که توانایی تولید سالانه بیش از 620 میلیون تن محصول را دارند و در نتیجه گردش مالی سالانه آن حدود 85 میلیارد دلار است.
تعریف خوراک دام و انواع آن
هر ماده منفرد یا ترکیبی، اعم از فراوری شده یا خام، که جهت تغذیه مستقیم حیوانات تولید کننده غذا در نظر گرفته شده است خوراک دام است. اینها را می‌توان در چهار دسته گسترده طبقه بندی کرد که در زیر شرح داده شده است:
1- مواد افزودنی خوراک:
اینها مواد شیمیایی هستند که به رژیم غذایی اضافه می‌شوند تا عملکرد خاصی داشته باشند، اعم از تغذیه‌ای (ویتامین‌ها و غیره)، فناوری (چسب‌ها و غیره)، حسی (طعم دهنده‌ها و غیره) یا زوتکنیک (آنزیم‌ها و غیره) در چندین کشور، این افزودنی‌های خوراکی مشمول یک پروسه مجوز بر اساس ارزیابی خطر هستند و از نظر دوز یا گونه‌های هدف اغلب تحت محدودیت هستند.
2- پرمیکس‌ها:
اینها مخلوط یکنواختی از مواد ریز و افزودنی‌های خوراکی موجود در یک حامل هستند تا توزیع یکنواخت آنها را در مخلوط بزرگتر تسهیل کنند. پرمیکس‌ها اغلب به یک نوع هدف خاص اختصاص داده می‌شوند.
3- مواد تشکیل دهنده خوراک/مواد خوراکی:
این خوراک‌ها از منشأ گیاهی، حیوانی یا معدنی هستند که می‌توانند در چهار ذسته اصلی طبقه بندی شوند:
الف- علوفه: شامل چمن، سیلو و کاه می‌باشد.
ب- مواد خوراکی فراوری نشده: شامل محصولات غذایی مانند نخود فرنگی یا گندم خوراکی یا مازاد محصولات غذایی است.
ج- محصولات جانبی صنایع فراوری مواد غذایی، نوشیدنی و سوخت‌های زیستی: شامل سبوس، تفاله چغندر، کنجاله کلزا، دانه‌های تقطیر، کنجاله سویا و غیره یا مواد غذایی قبلی (مازاد نان) است.
د- مواد معدنی: شامل مواد معدنی مانند فسفات، سنگ آهک و غیره است.
3- خوراک مرکب:
ترکیبی از چندین ماده خوراک است که ممکن است حاوی مواد افزودنی خوراک باشد یا نباشد. این موارد برای مطابقت با مشخصات تهیه شده توسط متخصصان تغذیه دام تهیه می‌شوند و نیازهای غذایی مورد نیاز را با توجه به گونه‌های حیوانات و مرحله رشد یا موقعیت آن در چرخه تولید تهیه می‌کنند. تولید کننده خوراک مرکب ممکن است یک شرکت تخصصی یا خود کشاورز باشد. خوراک مرکب ممکن است کامل باشد، یعنی برای تأمین نیازهای حیوان کافی باشد، یا مکمل (یا کنسانتره) باشد، یعنی باید به همراه خوراک دیگر بین حیوانات توزیع شود.
پارامترهایی که باید در هنگام طراحی صنعت خوراک در نظر گرفته شوند:
1- انتخاب منطقه
موسسات باید در مناطقی باشند که در معرض سطح نامطلوب، گرد و غبار و سایر آلاینده‌ها نباشند. موسسات باید به طور معمول دور از مناطق آلوده کننده محیط زیست، مناطق فعال صنعتی، مناطق دفع زباله و مناطق مستعد سیل و آلودگی به آفات یا حضور حیوانات اهلی و وحشی باشند.
2- دیوارهای داخلی
دیوارها و پارتیشن‌ها باید از مواد غیر قابل نفوذ ساخته شده باشند و باید سطح صافی برای تسهیل تمیز کردن داشته باشند.
3- کف
کف باید صاف، نفوذناپذیر، غیر جاذب، مقاوم در برابر خوردگی، قابل تمیز شدن باشد. علاوه برساخت و مهر و موم شد کافی، کف باید دارای شیب مناسب برای زهکشی و در نتیجه جلوگیری از راکد بودن آب در کف باشد.
4- سقف
سقف‌ها و وسایل سقفی باید به گونه‌ای ساخته شده و جمع شوند که جمع شدن گرد و غبار و خاک، چگالش و جلوگیری از ریزش به حداقل برسد.
5- پنجره‌ها
پنجره‌ها باید به راحتی تمیز شوند و طوری ساخته شده باشند که میزان آلودگی را به حداقل برساند و دارای توری‌های متحرک و تمیز شونده ضد حشرات باشد.
6- درب‌ها
درب‌ها باید دارای سطوح صاف و غیر جاذب باشند و به راحتی تمیز شوند.
7- تأمین آب
آبی که برای تهیه فراورده‌های خوراکی استفاده می‌شود باید از نظر کیفیت آب آشامیدنی باشد. باید تأمین کافی آب آشامیدنی با امکانات مناسب برای ذخیره سازی، توزیع و کنترل دما وجود داشته باشد. تمام سیستم‌های تأمین آب غیر آشامیدنی، برای استفاده در کنترل آتش، تولید بخار، تبرید و موارد مشابه باید دارای یک سیستم جداگانه باشند و اجازه اتصال یا مخلوط شدن با سیستم آب آشامیدنی را نداشته باشند. تمام شیرهای شلنگ و سایر منابع احتمالی مشابه آلودگی باید برای جلوگیری از برگشت جریان یا سیفون شدن طراحی شوند. مواد شیمیایی برای تصفیه آب، در صورت استفاده، باید دارای درجه غذایی باشند. آب گردش مجدد باید متناسب باهدف مورد نظر تصفیه، کنترل و نگهداری شود و باید دارای یک سیستم توزیع جداگانه باشد که به وضوح مشخص شود.
8- طراحی تجهیزات
تجهیزات و ظروف باید از مواد غیر سمی ساخته شده باشند، قابلیت جدا شدن را داشته باشند تا از این طریق بتوانند از نگهداری، نظافت و بازرسی مناسب استفاده کنند. تجهیزات را باید برای جلوگیری از آلودگی و آفت زدگی به دور از دیوارها قرار داد.
9- کیفیت هوا، دما و تهویه
ابزار کافی برای تهویه طبیعی یا مکانیکی باید فراهم شود:
1. آلودگی خوراک حاصل از ذرات معلق در هوا و قطرات چگالش، به ویژه در سیستم‌های تولید باز را به حداقل برسانید.
2. دمای محیط را کنترل کنید، در صورتی که این امر بر ایمنی خوراک تأثیر منفی بگذارد. در صورت لزوم، سیستم‌های گرمایشی، سرمایشی یا تهویه مطبوع باید طراحی و نصب شوند تا دریچه‌های ورودی یا خروجی هوا باعث آلودگی محصولات، تجهیزات یا ظروف نشوند.
3. تهویه با ظرفیت کافی برای جلوگیری از جمع شدن چربی و چگالش روی دیوارها و سقف.
سیستم‌های تهویه باید طراحی و ساخته شوند تا اطمینان حاصل شود که ورودی‌ها فقط هوای تمیز را عبور می‌دهند. در حالت ایده‌آل، طراحی باید جریان هوا را از مناطق تمیز به مناطق آلوده تضمین کند. سیستم‌های تهویه مکانیکی باید به اندازه کافی نگهداری و تمیز شوند.
10- منابع روشنایی
منابع روشنایی برای اطمینان از حفظ شرایط بهداشتی در سراسر مناطق تولید و ذخیره سازی، و همچنین تمیز کردن تجهیزات و ظروف، در مناطق شستن دست و توالت کافی باشد. در مواردی که به نور مصنوعی نیاز است، باید طوری طراحی شود که منعکس کننده رنگ واقعی باشد. روشنایی توصیه شده به شرح زیر است:
مناطق بازرسی:540 لوکس
مناطق کاری:220 لوکس
مناطق دیگر: 110 لوکس
کنترل آفات
برای کنترل و محدود کردن فعالیت آفت در تمام مناطق فراوری، ذخیره و کار باید اقدامات فعال انجام شود. برای شناسایی مشکلات احتمالی در تمام طبقات حیوانات ( مثلاً پرندگان، حشرات، خزندگان و پستانداران) اعم از وحشی یا اهلی باید از روش‌های ارزیابی خطر استفاده شود که خطرات ناشی از آفات به طور کافی مدیریت شده و به طور مداوم تحت کنترل قرار می‌گیرند.
طراحی سیستم تخلیه
کلیه فاضلاب‌ها باید به گونه‌ای طراحی و نگهداری شوند که اطمینان حاصل کنند خطری برای هیچ فراورده خوراکی ندارند. هیچ فاضلاب یا ماده‌ای که از سیستم فاضلاب بازیابی می‌شود نباید در مواد خوراکی گنجانده شود.
استفاده از مواد خوراکی و خوراک مناسب، ایمن و با کیفیت از اهمیت فوق‌العاده‌ای برای تولیدات دامی برخوردار است. بنابراین، پیاده سازی ابزارهای مدیریت ایمنی خوراک مانند شیوه‌های خوب کشاورزی، روش‌های خوب تولید و در صورت وجود، تجزیه و تحلیل خطر و نقطه کنترل بحرانی (HACCP) برای جلوگیری از ورود خطرات به زنجیره غذایی ضروری می‌شود.
برای سفارش تبلیغات کلیک کنید... 
