استفاده از اشعه ایکس در صنایع غذایی
افزایش تقاضای نظارتی و مصرف کننده، فشار بر صنایع غذایی را در اجرای روش‌های قابل اعتماد برای بازرسی مواد غذایی و اطمینان از ایمنی و کیفیت محصول تشدید کرده است. از فناوری اشعه ایکس می‌توان در بازرسی مواد غذایی و شناسایی آلاینده‌های فیزیکی و بررسی ساختار داخلی محصولات غذایی برای تولید با کیفیت استفاده کرد.
بازرسی مواد غذایی
عملکرد سیستم‌های مدیریت ایمنی مواد غذایی شامل اصول تجزیه و تحلیل خطر و کنترل نقاط بحرانی است. HACCP بازرسی یک بخش از روش‌های طراحی شده برای کنترل خطرات احتمالی است. به دلیل تأکید روزافزون مصرف کنندگان و مقامات نظارتی برایمنی و کیفیت مواد غذایی نقش فناوری برای بازرسی به طور فزاینده‌ای مهم شده است. موضوعات جدیدی مانند تقلب و آلودگی عمدی مواد غذایی نیز اهمیت تکنولوژی بازرسی مواد غذایی را برجسته‌تر کرده است.
بسیاری از روش‌ها و فناوری‌های مختلف برای بازرسی از مواد غذایی ، از جمله مدل‌های فلزی ، سیستم‌های دوربین نوری، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی، سونوگرافی، و اشعه X مورد استفاده هستند. استفاده از یک فناوری بازرسی خاص به ماهیت غذا و هدف خاص آن بازرسی مربوط می‌شود.
بازرسی با اشعه X
اشعه X نوعی انرژی الکترومغناطیسی نامرئی با طول موج کوتاه و انرژی زیاد است. استفاده از آن در تصویربرداری پزشکی بیش‌تر برای مردم شناخته شده است. با این حال، اشعه X همچنین می‌تواند به محصولات غذایی نفوذ کند و اجازه می‌دهد تا با تصویربرداری از ویژگی‌های داخلی غذا ، نقص فیزیکی یا آلاینده‌ها بدون آسیب رساندن به محصول غذایی شناسایی شود.
با ورود اشعه ایکس به غذا مقداری از انرژی خود را از دست می‌دهد. اگر اشعه ایکس با یک منطقه متراکم در مواد غذایی مانند یک آلاینده فلزی مواجه شود این باعث کاهش بیش‌تر انرژی اشعهX می‌شود. همان‌طور که اشعهX از غذا خارج می‌شود، یک حسگر در تجهیزات بازرسی اشعه ایکس را به تصویر خاکستری از مواد غذایی داخلی تبدیل می‌کند. هر چقدر ماده آلاینده متراکم‌تر باشد، تاریک‌تر در تصویر دیده می‌شود، که به شناسایی آن کمک می‌کند.
موارد استفاده از بازرسی اشعه ایکس
بسته به نوع تجهیزات بازرسی اشعه ایکس و ماهیت محصول غذایی، بازرسی با اشعه ایکس می‌تواند انواع آلاینده‌های فیزیکی از جمله فلز، شیشه، لاستیک، سنگ و برخی پلاستیک‌ها را شناسایی کند. از آنجا که اشعه ایکس تصویربرداری غیر مخربی را فراهم می‌کند، از آن برای بازرسی بسته‌بندی، غذاهای فراوری شده، به ویژه آن‌هایی که در بطری، قوطی و کیسه ریخته شده استفاده می‌شود.
به طور فزاینده، از اشعه ایکس در کنترل و بازرسی درون خطی استفاده می‌شود.
اشعه ایکس برای درجه‌بندی میوه‌ها، سبزیجات و غلات و تشخیص استخوان‌های مرغ و ماهی نیز کاربرد دارد. برخی از سیستم‌های پیشرفته بازرسی اشعه ایکس می‌توانند بررسی‌های کیفی را به صورت همزمان انجام دهند، جرم را اندازه‌گیری کنند، سطح پر شدن را کنترل کرده و یکپارچگی مهر و موم بسته‌بندی را بررسی کنند.
چنین سیستم‌های بازرسی اشعه ایکس ممکن است به کاهش هزینه‌های بازرسی برخی از مشاغل غذایی کمک کند.
معایب بازرسی با اشعه ایکس
بازرسی با اشعه ایکس دارای معایب مشخصی است از جمله هزینه نسبتاَ بالا و نیاز به منبع تغذیه ولتاژ بالا برای تولید اشعه ایکس. مصرف کنندگان تصور می‌کنند که بازرسی با اشعه ایکس باعث پرتوده شدن غذا می‌شود. اما دوز اشعه ایکس که برای اهداف بازرسی استفاده می‌شود، به طور قابل توجهی کمتر از تابش است و بر ایمنی، کیفیت یا ارزش غذایی مواد غذایی تأثیر نمی‌گذارد.
به علاوه این نگرانی وجود دارد که اپراتورها ممکن است در معرض سطح مضر تشعشع ناشی از سیستم‌های بازرسی اشعه ایکس قرار گیرند. با این حال، در شرایط عادی میزان تابشی که یک اپراتور در تماس با یک سیستم اشعه ایکس دریافت می‌کند کمتر از آن است که در طول یک سال از تابش طبیعی دریافت می‌شود.
از آنجا که قابلیت شناسایی آلاینده‌ها با اشعه ایکس مستقیماَ با تراکم محصول و آلاینده ارتباط دارد، سیستم در شناسایی برخی از آن‌ها دچار مشکل می‌شود. این‌ها شامل مو، کاغذ و مقوا، پلاستیک، الیاف،چوب و بافت نرم استخوان مانند غضروف است. برای برطرف کردن این محدودیت باید از سایر فناوری‌ها در اتصال با سیستم استفاده کرد.
تشخیص نقص فیزیکی و آلاینده‌ها با استفاده از فناوری اشعه ایکس بخش مهمی از کنترل کیفیت برای مشاغل غذایی است. در حالی که پیشرفت‌های تکنولوژیکی باعث شده است که سیستم‌های بازرسی اشعه ایکس با کیفیت تصویر بهتر و قابلیت‌های تشخیص، مقرون به صرفه‌تر، قابل اطمینان‌تر و استفاده از آن‌ها آسان‌تر باشد، اما هنوز هم هزینه‌بر هستند.
برای سفارش تبلیغات کلیک کنید... 
