کاربرد نیتروژن در صنایع غذایی
نیتروژن یکی از عناصر اصلی اتمسفر زمین است که از لحاظ فراوانی هفتمین عنصر میباشد و 78 درصد جو زمین را تشکیل میدهد. همچنین از عناصر اصلی بدن موجودات زنده میباشد به طوری که 3 درصد از بدن انسان را تشکیل میدهد. گاز نیتروژن یک گاز بیرنگ، بی بو و بدون طعم است و یک گاز خنثی میباشد.
نیتروژن در حالت طبیعی به صورت گاز میباشد اما در دمای 210- درجه سانتیگراد به مایع تبدیل میشود. به همین سبب میتوان از نیتروژن مایع برای حفظ و جابجایی نمونههای بیولوژیکی و جلوگیری از آسیب به آنها استفاده کرد. در صنایع شیمیایی از نیتروزن برای تولید آمونیاک استفاده میکنند.
استفاده از نیتروژن در صنایع غذایی:
یکی از مهمترین کاربردهای نیتروژن مایع، استفاده از خاصیت مبرد بودن آن است. از نیتروژن برای خنکسازی و محافظت از سلولها در تحقیقات پزشکی استفاده میکنند. همچنین برای منجمد کردن سریع مواد غذایی در تونل انجماد و کمک به حفظ کیفیت محصول کاربرد دارد. به عبارتی نیتروژن یک عامل سرمازای اصلی در صنعت سردخانه سازی میباشد. نیتروژن نقش مهمی در جلوگیری از فاسد شدن، تغییر رنگ و تخمیر مواد غذایی دارد. برای مثال برای آبمیوههایی که ممکن است به اکسیژن حساس باشند سر بطری را با نیتروژن پر میکنند و به این شکل اکسیژن موجود در آن خارج میشودو بعد در بطری را میبندند.
از آنجایی که نقطهی شبنم نیتروژن 54- درجه سانتیگراد است، انتخاب خوبی برای خشک کردن دانهها و غلات میباشد. خشک کردن غلات باعث افزایش زمان ماندگاری و حفظ کیفیت آن میشود.
استفاده از نیتروژن در صنعت بستهبندی:
اکسیژن و رطوبت دو عاملی هستند که موجب فساد مواد غذایی میشوند. برای جلوگیری از اثر آنها نیتروژن را داخل بستهبندی تزریق میکنند و به این صورت اکسیژن موجود در بستهبندی خارج میشود. به علاوه نیتروژن مانع از ایجاد رطوبت در بستهبندی میشود. برای برخی از مواد غذایی که لازم است مقداری اکسیزن در بستهبندی باشد درصد مشخصی از گاز نیتروژن را تزریق میکنند.
در بستهبندی اسنکها نیز از گاز نیتروژن به عنوان عامل جلوگیری کننده از اکسیداسیون چربیها و فساد ناشی از باکتریها استفاده میگردد. در واقع هوایی که در بستهبندی اسنکها وجود دارد و مردم به غلط تصور میکنند که تولید کننده برای سود جویی بسته را از هوا پر کرده است همان گاز نیتروژن میباشد که برای ماندگاری بیش تر محصول در بسته تزریق شده است.
استفاده از نیتروژن در انبارداری :
یکی دیگر از کاربردهای گازنیتروژن در صنعت انبارداری میوه میباشد. در انبارها برای کنترل اتمسفر محیط انبار مقداری گاز نیتروژن تزریق میکنند و به این طریق میتوانند ماندگاری میوه را کنترل کنند. در واقع میتوانند با این کار مانع از زود رسیدن میوه شوند یا رسیدن میوه را تسریع کنند.